Ergonomide Psikolojik Çalışma Yeri Düzenleme

Psikolojik açıdan çalışma yeri düzenlemenin hedefi, çalışana kendisini tekdüze bir çalışmada uyaracak, motivasyonunu arttıracak rahat bir çevre meydana getirmektir. Bu şekilde, çalışma yerinde düzen ve güvenlik sağlandığı gibi, çalışma performansının artmasına da katkı verilmiş olur. İş psikolojisine göre düzenleme yapmada, müzik yayınları, bitki ve çiçek yerleştirme ve renklerin düzenlenmesi önemli rol oynar.

Yapılan işe uygun bir müzik yayınının performans düzeyinin artırılması bakımından etkili olduğu bilinmektedir. Fabrikalarda, sabah saatlerinde çalınan müziğin üretimi yaklaşık % 4, öğleden sonraki müziğin de yaklaşık % 2,5 artırdığı gözlemlenmiştir. Bu konudaki önemli nokta, müzik türünün üflemeli çalgılar olduğu ve rahatsızlık vermeyecek bir seviyede çalınmış olmasıdır.

Çalışma yerlerinde renk düzenlemesi; özel durum ve araçları (iş ve makine parçaları, çalışma yüzeyleri vb.) daha iyi belirlemek, tehlikeleri ve korunma yollarını belirlemek, çalışanın moralini yüksek tutmak amaçları ile yapılır.

İşin niteliği ne olursa olsun, işten alınan verim, kişinin bulunduğu ortamda görsel konforunun sağlanması ile mümkündür. Görsel konfor ise aydınlatma ve renk uyumu ile sağlanır. Birbiriyle uyumlu renkler, çalışanın moralinin yükselmesini sağlar. Yanlış renk uygulamaları ise göz yorulmasına ve dolayısıyla yorgunluğa sebep olur. Ayrıca işe karşı isteği azaltır ve iş kalitesini düşürür.

Renkler insan psikolojisi üzerine farklı etkilerde bulunur. İşe ve çalışma ortamına uygun renk seçimi, iş yerinde neşeli ve rahat bir ortam hazırlayarak, iş stresini azaltır, çalışma şevkini ise artırır. Renklerin ruhsal duruma etkisi, başlıca uzaklık ve sıcaklık duygusuna yol açmaları ve genel moral durumu etkilemelerinden ileri gelir. Aşağıdaki tabloda renklerin psikolojik etkilerini görebilirsiniz:

Renk                     Uzaklık Etkisi                    Sıcaklık Etkisi                    Psikolojik Etkisi

Mavi                                   Uzak                                     Soğuk                                            Yatıştırıcı

Yeşil                                   Uzak                                     Soğuktan Nötre                           Çok Yatıştırıcı

Kırmızı                             Yakın                                    Sıcak                                               Uyarıcı

Turuncu                        Çok Yakın                              Çok Sıcak                                        Uyarıcı

Kahverengi                  Çok Yakın                                 Nötr                                               Uyarıcı

Menekşe                      Çok Yakın                                Soğuk                                              Saldırgan

Tesislerde aydınlatma, parlaklık ve yansıtma sınırlarının da Ergonomik normlara göre tasarlanması gerekir. Fazla renkli ve aşırı aydınlatılmış mekanların psikolojik problemlere sebebiyet verebileceği unutulmamalıdır.

Bir sonraki yazımda Ergonomide Enformatik Çalışma Yeri Düzenlemeyi ayrıntılı olarak sizlerle paylaşacağım. Sağlıklı ve Güvenli çalışmalar dilerim…