Bir İş yerinde Kaza/Olay Yaşanıyor…

İşyerlerimizde çalışanların sağlıklı ve güvenli koşullarda çalışmasını isteriz. Yine evlerimize sağlıklı ve güvenli şekilde ulaşmak da isteklerimiz arasında ilk sıradadır. Diyelim ki, bir işyerinde bir olay/kaza yaşandı. Olay sonrasında neler yapmamız gerekir? Nasıl bir yol izlemeliyiz? Her çeşit olay ve kazanın sebeplerini titizlikle araştırmak neden önemlidir?
Olay/kaza’nın sistemli şekilde araştırılmasının, işyerinde bulunan herkese büyük avantajı olacaktır. Kaza/olay’ın doğrudan ve dolaylı sebeplerini belirlemek; tekrarlanmasını önleyebilmeyi, iş kayıplarını engelleyebilmeyi ve gelecek olayları ortadan kaldırmayı sağlayacaktır. Ayrıca tüm yasal gerekliliklerin karşılandığından emin olarak, tazminat talebi olayında gerekli bilgileri elde toplayabilmeye de imkan verecektir. Eğitim ve bilgilendirmenin konu ile ilgili alanlara hedeflenmesini ve yönetsel kontrollerin güçlendirilmesini de sağlar. Kazalar aynı zamanda, iş yerinde proaktif yaklaşımla belirlenmemiş mevcut tehlikelerle ilgili değerli bilgiler verirler.
Bir işyerinde olay/kaza yaşandığında alınacak aksiyonlar anlık ve uzun süreli şeklinde ikiye ayrılır. Anlık aksiyonlar da; yaralıya müdahale edilmeli, ilkyardım yapılarak yaralının güvenliği sağlanmalıdır. Olay yerinin korunması gereklidir ve mümkünse fotoğraflanmalıdır. Böylece olay yeri bozulmayacak, başka çalışanlara da tehlike yaratmayacaktır. Olayın sözlü ve yazılı bilgilendirmesi yapılmalı, ilgili kişilere kaza haberi verilmeli ve kaza raporu hazırlanmalıdır. Uzun süreli aksiyonlar ise sırasıyla; olay araştırma ekibinin oluşturulması, olayın seviyesinin belirlenmesi, sistematik bir yöntemle soruşturma, veri ve kanıtların toplanması, fiziksel veriler, kişilerle görüşmeler, dokümantasyon, düzeltici önleyici faaliyetlerin belirlenmesi ve aksiyon planının oluşturulması, ilgili kurum ve kişilere raporlama şeklinde yönetilmelidir.
Kaza/olay araştırma ekip üyeleri, iş güvenliği sorumluları, olay yerinden sorumlu yöneticiler ve formenden oluşabilir. Olay yerinden toplanacak, olay yeri planı, fotoğraflar, olay sebebi olabilecek makine/ekipman bilgileri titizlikle değerlendirilmelidir. Olaya şahit olan tüm çalışanlarla gizlilik içinde görüşülmeli ve kayıt altına alınmalıdır. Şahitler tek tek görüşmeye alınmalı, görüşme esnasında suçlayıcı dil ve ses tonu kullanılmamaya özen gösterilmeli, ifadeler tutanak altına alınmalı ve ifade verene imzalatılmalıdır. Olayı yaşayan kişi ile de mutlaka görüşülmeli, kişiye ait tüm kişisel bilgilerin (şahsi ve ailevi durum) alınması sağlanmalıdır. Toplanan tüm veri ve bilgilerle olayın doğrudan ve dolaylı sebepleri ortaya çıkarılmalıdır.
Yaşanan kaza/olayın doğrudan sebepleri çoğunlukla; bireysel davranışlar, bilgi/yetkinlik eksikliği, KKD kullanmama veya güvensiz durumlar olabilmektedir. Dolaylı sebepler dediğimiz ve gerçekte kazanın kök sebepleri ise; yetersiz makine bakımı ve/veya başlama prosedürleri, yönetim ve sosyal baskı, finansal kısıtlamalar, sağlık ve güvenlik için yönetim taahhüdü eksikliği, sağlık ve güvenlik politikası ve standartlarının yetersizliği veya yokluğu, kötü işyeri sağlık ve güvenlik kültürü olabilmektedir.
Kaza/olay araştırma ekip üyelerinin çalışmaları ve değerlendirmeleri sonrasında düzeltici önleyici faaliyetler belirlenip aksiyon planları oluşturulmalıdır. Mutlaka ayrıntılı rapor düzenlenmelidir. Bu rapor aynı kaza/olayın yaşanmasına engel olacak ve işyerinin ayrıntılı kaza/olay istatistiklerine önemli bir bilgi kaynağı olacaktır.
Sağlıklı ve güvenli çalışmalar dilerim.