Esnafın Sesi

Geçtiğimiz haftalarda Esnafın durumunu gözlemlemek, dolayısıyla vatandaşın güncel öncelikleri hakkında bilgi sahibi olabilmek amacıyla Ankara sokaklarında kapsamlı bir gezinti yapma kararı almıştık.

Mevzu Haber olarak yayımlanan habbelerde ki ve köşe yazılarında ki anlatımların hem güncel hem doğru olması için düzenli olarak yapılan bir programdı bu durum.

Ümit köyden başlayan gezimiz, Kızılay, Sıhhiye ve Ulus hattında programlanmıştı. İlk etapta esnafların işlerinin yoğun olmadığını gözlemlemiştik. Kısaca durum hakkında ki düşüncelerini sorduğumuz kimseler; “pek bir hareket yok, görülen ise kuru kalabalık diye tabir ettiğimiz halin ta kendisi.” diyerek yanıt verdiler.

Ulus’a gelmişken Ankara’nın gözbebeği olan Ankara Kalesine uğramamak olmazdı.

Ankara kalesinde de durum farklı değildi. Dükkanların çoğu kapalıydı.

Ankara Kalesinin en kıdemli, en tanınmış esnaflarından olan “Kafkas Antika” nın açık olduğunu görünce bir baskın yapalım istedik. Sözlerine itibar ettiğimiz, birçok sektörden haberdar olan değerli Kısal ailesinin tatlı sohbetleri ile de biraz soluklanmış olduk.

Kafkas Antika, sektöründe tanınmış bir firmadır. Uzun yıllara dayanan müşteri bağları mevcuttur. Türkiye’ nin birçok şehrinden gelen müdavimleri ile yoğun olduğu bilinen, babadan oğula devam ettirilen bir işletmedir.

“Müşteri değil de misafir alıyor musunuz?” Söylemiyle içe girmiştik. Tayyar Kısal karışılmıştı bizleri.

Yıllarını antika ticaretiyle geçirmiş, “Çerkes Şeref” diye nam salmış olan Şeref Kısal’ ın oğluydu Tayyar Kısal. Çaylar geldiğinde bizler konuya girmiştik. İşlerin durumu, müşteri yoğunluğu sorularıyla güncel gündem hakkında bilgi toplamaya başlamıştık.

O sırada bu günlerde nadiren dışarı çıktığını öğrendiğimiz namı değer Çerkes Şeref çıkagelmişti. Şanslıydık, daha derin bilgilere ulaşabilecektik bu sayede.

Yılların tanığı Çerkes Şeref, sohbete başladığında geçmişten günümüze karşılaştırmalı bilgiler ediniyorduk.

Sözlerine insanların kimliklerini, örf ve adetlerini yaşatmalarının önemiyle başlamıştı Şeref Kısal. Ardından bu önemli karakteristik özelliklerin insanların işlerine de nüksetmesinden bahsetmişti. Hayatın olduğu gibi ticaretin de uzun soluklu bir yolculuk olduğunu, anlık kazanımların büyük kayıpların kaynağı olduğunun altını çizmişti.

İçinde bulunduğumuz günlerin sorumlusunun yine insanoğlu olduğunu belirterek, dünyanın diğer ucunda yaşanan bir şeyin tüm dünyaya nasıl yayıldığının, nasıl etkilediğinin en somut örneklerinden diyerek, “dedesi ekşi yerse, torununun dişi sızlar” ata sözüyle özetlemişti birçok durumu.

Sokağa çıkma yasaklarının, kısıtlamaların öneminden bahisle, “her şeyin başı sağlık, sağlık olmadan kazancın, işin, paranın anlamı olmaz.” Diyerek uygulamalara özen göstermenin ve uymanın önemini belirtmişti.

Sokakta insan sayısının az olması sebebiyle toplumun bel kemiği esnafların çok ciddi zorluk yaşadığına vurgu yaparak, gerekli olan uygulamaların doğru planlanması, hükümet eliyle yapılan destek ve katkı hizmetlerinin ciddiyetle ve hassasiyetle uygulanmasının gelecek adına önemli olduğunun altını çizmişti yılların tecrübesine sahip bir esnaf olan Çerkes Şeref.

Bu zor günlerin samimiyet, ciddiyet, disiplin ve el birliğiyle yapılacak çalışmalarla en az hasarla aşılabileceğini ifade eden Şeref Kısal, “siyasilerin projelerine alt yapıyı devlet görevlileri sağlar, siyasi iradenin bu bilgiler ışığında aldığı kararlar yine devlet görevlileri ilgili odaların, sivil toplum kuruluşlarının da iş birliğiyle hayata geçer. Yani burada herkese iş düşer.” Dedi.

Her bir esnafın minimum 5 kişilik bir nüfusa baktığını var sayarak, “küçük esnaf veya küçük işletme olarak adlandırılan ticarethanelerin, toplumun ve iş dünyasında ki yapının temel direği olduğu açıktır. Toplumsal huzur için, işsizliğin önüne geçilebilmesinde ciddi sonuç alabilmek için bu işletmelere önem verilmelidir.” Dedi.

“Son dönemde söylenmiş destek paketlerinin esnafa ne kadar ulaştığı veya uygulamaların ne kadar başarılı olduğu ortada.” Diyerek de durumu özetledi.

“Örnek olarak küçük bir lokantada, kahvehanede, kafeteryada ortalama en az 5 kişi çalışmakta. Bu kişiler ailelerine bakmakta ya da genç çalışanlar ailelerine destek olmakta. Yine bu işletmeler hizmet sunumlarında ki ham madde diyebileceğimiz ürün kalemlerini sayarsak, onlarda farklı sektöre kaynak olmaktalar. Şimdi bir fabrika ile kıyaslanamayacak bu yapıların, farklı açıdan birçok fabrika ile benzer hatta fazla önem taşıdığı ortadadır.” Diyerek sözlerine son veren Çerkes Şeref, sokağa çıkma kısıtlamaları sebebiyle kendi işletmesinde ki misafirliğini o gün için sonlandırmıştı.

Sohbeti kaldığımız yerden devam ettiğimiz Tayyar Kısal ve Taner Kısal kardeşler; babalarının anlatımlarının tam olarak durumun özeti olduğunu dile getirdiler. İçinde bulunduğumuz zor günlerin biran önce son bulmasını dileyerek, ticari anlamda “aşırı durgun” olarak nitelendirdikleri işlerin normale dönene kadar hükümetin doğru planlama ve desteklemeler ile esnafın yanında olmasının öncelik olması gerektiğini ifade ettiler.

Piyasaların güncel değerlendirmesini holdinglerin, bankaların fabrikaların, görmediği, gitmediği şantiyelerin sahibi olan iş dünyasının kimi insanlarına, akademisyen, ekonomiysen, uzman olarak adlandırılan televizyon ekranlarında ikamet alan kimi isimlere danışmak yerine toplumun aynası olan, toplumun parçası olan, sadeliği ve samimiyeti ile en doğru bilgileri paylaşan esnaflardan almanın ayrıcalığı ile bizde programımızı sonlandırdık.

Bu esnaf ziyareti sadece ekonomik durumun, toplumsal gerçeklerin bilgisini değil, ileriye yönelik olarak birçok gerçeğin ve önemli detayların bilgisini vermişti hepimiz için.