Mısır'da Süveyş Kanalı hakkındaki yeni yasa tasarısı tartışmalara yol açtı

KAHIRE (AA) – Mısır Meclisinin 20 Aralık’ta prensipte onayladığı yasa tasarısı, Süveyş Kanalı İdaresi’ne ait bir fon oluşturulmasını ve bu fonun, Süveyş Kanalı İdaresi’nin elde ettiği gelire katkı sunmasını ve yatırımlarında sürdürülebilir kalkınma sağlanmasını öngörüyor.

Ancak söz konusu tasarı, yerli ve yabancı sermaye gruplarının Süveyş Kanalı’nın yönetiminde etkili olabileceği yönündeki endişeleri de beraberinde getirdi.

Mısırlı yetkililer ise yasayla Süveyş Kanalı’nın gelirine “katkı sunulması ve yatırımlarında sürdürülebilir kalkınma sağlanmasının” amaçlandığını ifade ediyor.

Tasarıda Süveyş Kanalı İdaresi’ne, “sabit ve taşınabilir mallarını satma, satın alma, kiralama, işletme ve bunlardan kurumun geleceği için yararlanma izni” tanınıyor.

Kamu kaynakları

Mısır Meclis Başkanı Hanefi Cibali, yasa tasarısının oylandığı 20 Aralık’ta yaptığı açıklamada, “Süveyş Kanalı, görmezden gelinemeyecek bir kamu malıdır.” ifadelerini kullandı.

Genel kurulda kanala ilişkin yasa tasarısının oylaması sırasında konuşma yapan Cibali, düzenlemeye ilişkin, “Süveyş Kanalı’nı etkileyen bir hüküm içermiyor. Zira (Süveyş Kanalı) devlete ait bir kamu malıdır ve satılması söz konusu değildir.” diye konuştu.

Kanal “arka kapıdan” satılıyor eleştirileri

Mısır Bakanlar Kurulundan aynı gün yapılan yazılı açıklamada, Süveyş Kanalı’nın “arka kapıdan satıldığı” yönündeki iddialar yalanlandı.

Açıklamada, “(Süveyş Kanalı) Tamamen Mısır devletine ait ve onun egemenliğine tabi kalacaktır. Çalışanlar, teknisyenler ve yöneticiler dahil olmak üzere Süveyş Kanal İdaresi’nin tüm personeli Mısır vatandaşı olmaya devam edecek.” ifadeleri kullanıldı.

“Düzenlemenin amacı kalkınmayı artırmak”

Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Usame Rabi, tepkilerin ardından düzenlediği basın toplantısında, tasarıyla sürdürülebilir kalkınma kapasitesini artırmak için bir fon oluşturulmasının yanı sıra acil krizlere müdahalede bulunmayı ve kanal adına bazı iktisadi faaliyetler yürütmeyi amaçladıklarını belirtti.

Süveyş Kanalı İdaresi’nin gelirlerinin devlet bütçesine aktarılması sebebiyle kuruma ait bir fon bulunmadığını kaydeden Rabi, tasarının yasalaşmasıyla birlikte kuruma bu imkanın sağlanacağına işaret etti.

Geçiş yapan gemi sayısı ve gelirleri artıyor

Rabi’ye göre, Mısır devlet hazinesinin yıllık gelirine yaklaşık yüzde 1,5 katkı yapan Süveyş Kanalı, istikrarlı bir döviz kaynağı olarak görülüyor.

Süveyş Kanalı’ndan geçen gemi sayısının da geçen yıla göre yüzde 15 arttığını aktaran Rabi, bu sene toplam 23 bin geminin kanalı kullandığını belirtti.

Rabi, kanalın geçen seneki gelirinin 6 milyar 300 milyon dolar iken, bu yılki gelirin 7 milyar 900 milyon dolara ulaştığını aktardı. Rabi ayrıca, gelecek yıl kanalın 8 milyar doların üzerinde gelir getirmesini öngördüklerini söyledi.

Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Usame Rabi, kanalı kullanan gemilerin sayısında da yüzde 15 artış olduğunu, bu yıl kanalı yaklaşık 23 bin 400 geminin kullandığını açıkladı.

Asya’yı Avrupa’ya bağlıyor

Dünyanın en önemli deniz geçiş yollarından biri olan Süveyş Kanalı güzergahından küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’si yararlanıyor. Kanal vasıtasıyla Asya’nın büyüyen üretim gücü Avrupa’ya deniz yoluyla ulaşıyor.

Süveyş Kanalı İdaresi’nin verilerine göre, küresel konteyner ticaretinin yüzde 24’ü bu geçiş yolundan sağlanırken, Asya ve Avrupa arasındaki konteyner ticaretinin tamamı kanal aracılığıyla yapılıyor.

150 yıldan uzun süredir hizmet veren Süveyş Kanalı, Asya ve Avrupa arasında yolculuk eden gemilerin yolculuğunun mesafesi binlerce kilometre kısaltmasıyla biliniyor.

Muhabir: Çağrı Koşak