Büyükelçilik Ve Konsolosluk Çalışanları Vergiden İstisna Mı?

Büyükelçilik ve konsoloslukta  çalışanlarının durumu vergileme açısından merak edilen, detayları az bilinen konulardandır.

Vergi dairelerinin ve elçilik çalışanlarının birbirinden farklı vergisel uygulamaları dikkat çekmiştir. Bahsi geçen yerlerin Türkiye toprağı sayılmaması, ilgili ülkelerin ülkemizle olan anlaşmaları ve politik mesafeleri de uygulamaları şekillendirmiştir.  Bu yerlerde çalışanlardan kimileri Gelir Vergisinden Muaf ve istisna iken, kimileri Muafiyet ve istisna kapsamında değildir. Bu yerlerden yüksek ücret alındığı ve maaştan stopaj kesintisi yapılmadığı için vergi ödeme zamanları ise biraz telaşlı ve belirsizlik içinde geçmektedir.

Türkiye’de bulunan elçi, konsolos ve diplomatların, kazandıkları ücret gelirleri Diplomat Muaflığı Kapsamındadır, vergiye tabi değildir.

Diplomat kapsamına girmeyen çalışanların gelirleri ise karşılıklı olmak şartıyla Gelir Vergisinden (GVK 16.md) istisnadır. Başka gelirleri nedeniyle beyanname verseler dahi elçilik gelirleri beyannameye dahil edilmez. Gerek Muafiyetin, gerek istisnanın temel şartı, karşılıklı olma esasıdır…

Konumuz Elçilik ve konsolosluklarda çalışan Türkiye’de ikamet eden gerek Türk,  gerekse yabancı personelin durumunu ilgilendiren ücret istisnası olacak. Karşılıklılık şartına bağlı olan bu istisna mevcut değilse, her yıl mart ayında vergileme yapılması gerekir, (GVK 95’inci madde)  uygulamada ücret gelirleri yönünden Gelir Vergisi mükellefiyeti açtırmak gerekiyor. İlk yıla mahsus Vergi Dairesine giderek mükellefiyet açılıyor sonraki yıllarda ise internet üzerinden beyanname verilebiliyor. Vergi dairesinde Sadece Ücret gelirleri yönünden “G.V. Mükellefiyeti” açtırmak istendiği vurgusu yapılmalıdır, zira tecrübe ile sabit bu durumla karşılaşmamış memur,  KDV mükellefiyeti vs açmaya yeltenebilmektedir. Çıkacak vergiyi mart ve temmuz aylarında iki taksitle ödemek mümkündür.

İlgili ülke kendi topraklarında bulunan Türk Elçiliklerinde çalışanlardan vergi almıyor ise Türkiye’de bulunan o elçilikteki Türk ve Türkiye mukimi  çalışanlardan vergi almayacaktır.   Personel Ücret istisnası uygulandığı bu hallerde, Maliye bakanlığına gerektiğinde sunulmak üzere, o ülkedeki Türk büyükelçiliğinde çalışan Personele istisna uygulandığına dair bir yazının elde tutulmasında fayda olacaktır.

Ücret istisna uygulaması yok ama karşılıklı anlaşma varsa o anlaşmanın içeriğine bakmak gerekecektir, genelde Türkiye’deki Elçilikler kendi bütçelerinden ödeme yapmakta ve paranın geldiği ülkeden çalışana değil elçiliğe para geldiğinden kaynaktan bir kesinti söz konusu olmamaktadır.  Ve tüm bu durumların Gelir vergisi 23/14 Maddesi ile karıştırılmaması gerekir.

Bu kanundaki istisnanın, Elçilik çalışanlarına şümulü yoktur. Buna rağmen bu madde kapsamında “Özelge” (Vergiden istisna belgesi) almış büyükelçilikler biliyorum. Kanuna göre özelge, onu alan büyükelçilik çalışanının vergiden istisna eder, diğer elçilik çalışanlarını değil. Elinde özelge bulunan elçilik çalışanları şanslılardan sayılabilir, başka elçilik çalışanı örnek göstererek vergiden istisna olamaz ancak elinde belge olmalıdır.

Karşılıklılık anlaşması yoksa vergilemenin hem ücreti ödeyen hem de hizmetin ifa edildiği ülkede vergilendirilmesi söz konusu olursa, yurt dışında kesinti yoluyla ödenen verginin buradaki vergiden mahsubu mümkün olur(GVK Madde 123).

Haftaya yine başka bir konu ve gündem ile İyi günlerde görüşmek üzere, selam ve saygılar..